Wspólny apel w sprawie standardów leczenia mięśniaków macicy do Minister Zdrowia

                                                                                                                                           Warszawa, 04.10.2023 r.

Alina Pulcer,
Prezes Zarządu Stowarzyszenia Kobiet
z Problemami Onkologiczno-Ginekologicznymi
„MAGNOLIA”

                                                                                                                                   Katarzyna Sójka
                                                                                                                                  Minister Zdrowia

Szanowna Pani Minister,
w imieniu organizacji pacjentów wspierającej pacjentki z mięśniakami macicy, zwracamy się do Pani Minister z prośbą o zwrócenie uwagi na konieczność nowelizacji schematu leczenia refundowanego w tej dziedzinie. Tylko w ten sposób będziemy w stanie uchronić chore przed niepotrzebnymi przypadkami ciężkiego leczenia chirurgicznego, w sytuacji, w której istnieje skuteczne i bezpieczne leczenie farmakologiczne.

Mięśniaki macicy to schorzenie, które występuje bardzo powszechnie i może dotyczyć nawet od 30%
do 70% kobiet, w zależności od grupy wiekowej. Szczególnie istotnym wyzwaniem są objawowe mięśniaki macicy, których występowanie może wiązać się z wieloma dolegliwościami, m.in. uciążliwym bólem w trakcie miesiączek, nadmiernym krwawieniem, prowadzącym nawet do anemii czy też problemami z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem. Dolegliwości te mają silnie negatywny wpływ na jakość życia kobiet. Niestety, stosowane obecnie w Polsce metody leczenia opierają się przede wszystkim o chirurgię, która niesie ze sobą ryzyko wielu niekorzystnych następstw, włączając w to utratę płodności.

Zgodnie z odpowiedzią na interpelację, podpisaną przez Sekretarza Stanu Waldemara Kraskę, od 2015 roku, wykonano w Polsce łącznie ponad 130 tysięcy zabiegów operacyjnego usunięcia macicy. Tylko w 2022 roku było to ponad 16,5 tysiąca operacji  1.  Histerektomia to radykalna, prowadząca do ubezpłodnienia kobiet metoda leczenia. Jej konsekwencje są nieodwracalne, a zabieg wiąże się z ryzykiem wystąpienia uciążliwych skutków ubocznych, a także istotnymi skutkami fizycznymi, psychicznymi i społecznymi dla pacjentek. Mając na uwadze rozwój wiedzy medycznej i nowoczesne możliwości leczenia mięśniaków macicy oraz ich objawów, uważamy za konieczne zapewnienie polskim pacjentkom alternatyw dla najbardziej inwazyjnych form leczenia mięśniaków macicy tam, gdzie to tylko możliwe i bezpieczne.

Nie każda pacjentka może i powinna być zakwalifikowana do inwazyjnych procedur zabiegowych. Jak przyznają klinicyści, leczenie mięśniaków macicy powinno opierać się na długofalowej strategii uwzględniającej m.in. rodzaj i umiejscowienie mięśniaków, ich liczebność oraz rozmiar, możliwość prokreacji, akceptację ryzyka powtórnej operacji, współistnienie innych chorób, a przede wszystkim indywidualne odczucia i preferencje pacjentki. Z doświadczeń i deklaracji podopiecznych naszych organizacji wynika, że coraz więcej kobiet cierpiących z powodu objawów mięśniaków macicy może i chce być leczonymi metodami nieoperacyjnymi.

1
Odpowiedź na interpelację nr 43247 z 2 sierpnia 2023 r., w sprawie dostępu do różnych metod leczenia
mięśniaków macicy: https://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTCUWGUW/%24FILE/i43247-o1.pdf.

W obszarze leczenia objawów mięśniaków macicy opracowane zostały nowe rozwiązania, które wykazują się wysoką skutecznością i bezpieczeństwem, a jednocześnie nie wymagają poddawania się zabiegowi usunięcia macicy. Na rynku pojawiło się już leczenie farmakologiczne nowej generacji w postaci skojarzenia relugoliksu, estradiolu i octanu noretysteronu. Zgodnie ze Stanowiskiem Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, pozwala ono istotnie zmniejszyć dolegliwości wiążące się z występowaniem objawów mięśniaków macicy, kontrolować chorobę, zachować płodność oraz uniknąć następstw procedur chirurgicznych, wykazując przy tym wysoki profil bezpieczeństwa2. W wielu krajach Europy, jak np. Słowacji, Słowenii czy na Węgrzech, leczenie to jest już refundowane. Niestety, Polki cierpiące na mięśniaki macicy nie mogą skorzystać z tej opcji w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej.

Mając na uwadze sytuację polskich pacjentek z mięśniakami macicy, zwracamy się do Pani Minister z apelem o podjęcie działań na rzecz rozszerzenia dostępu do metod leczenia objawów mięśniaków macicy o skuteczną i bezpieczną farmakoterapię. Bez rozszerzenia wachlarza dostępnych opcji terapeutycznych finansowanych publicznie, polskie pacjentki dalej będą wciąż skazane na zabiegi usunięcia macicy ze wszystkimi konsekwencjami tej procedury. Jesteśmy przekonane, że Polki zasługują na to, by mieć możliwość wyboru i zastosowania metody leczenia, która w konkretnej sytuacji danej pacjentki będzie optymalną. Liczymy na dostrzeżenie oraz zrozumienie tej niezaspokojonej potrzeby zdrowotnej przez Panią Minister, deklarując jednocześnie otwartość na wszelkie działania zmierzające do poprawy sytuacji zdrowotnej tej grupy kobiet.

Z wyrazami szacunku,

Alina Pulcer

Lista organizacji (w kolejności alfabetycznej):
 Federacja Stowarzyszeń Amazonki;
 Fundacja OnkoCafe-Razem Lepiej;
 Fundacja Per Humanus;
 Fundacja Pokonać Endometriozę;
 Koniński Klub Amazonki;
 Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości;
 Polskie Towarzystwo Stomijne Pol-ilko;
 Różowe Okulary-Stowarzyszenie Pomocy Chorym Onkologicznie;
 Stowarzyszenie Chorych na Czerniaka;
 Stowarzyszenie Częstochowskie Amazonki;
 Stowarzyszenie Eurydyki w Białymstoku;
 Stowarzyszenie Kobiet z Problemami Onkologiczno-Ginekologicznymi „Magnolia”;
 Stowarzyszenie Niebieski Motyl;

2
Stanowisko Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące stosowania relugoliksu w
terapii skojarzonej – 40 mg relugoliksu, 1 mg estradiolu i 0,5 mg octanu noretysteronu (preparat Ryeqo®) w
leczeniu objawowych mięśniaków macicy u kobiet, Rechberger Tomasz, Jakimiuk Artur, Stojko Rafał [i in.],
Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2022, vol. 7, nr 4, s.217-225.